Portal Lubliniec.info

To właśnie w katowickim Pałacu Młodzieży, blisko siedemdziesiąt lat temu, na przesłuchaniach spotkali się pierwsi kandydaci do Zespołu „Śląsk”. W zeszłym roku, pamiętając o wspólnych początkach, Zespół „Śląsk”, Pałac Młodzieży wraz z Miastem Katowice postanowili podjąć wspólne działania na rzecz promocji i zachowania dziedzictwa kulturowego ziemi śląskiej. Podpisane zostało porozumienie 
o współpracy, m.in. organizacji przedsięwzięć artystycznych i upowszechnianiu dorobku artystycznego oraz edukacyjnego. Realizując to porozumienie, w styczniu Pałac Młodzieży gościł przez trzy dni artystów Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk”, którzy na deskach pałacowej sceny nagrywali kolejny koncert, który publiczność będzie mogła zobaczyć online. 
Po wcześniej zrealizowanych w tej formule koncertach: kolędowym, z repertuarem tańców narodowych,  a także orkiestralnym z muzyką Beethovena czy kameralnym, w wykonaniu kwartetu smyczkowego artystów orkiestry – tym razem Zespół „Śląsk” proponuje monograficzne widowisko taneczno-wokalne do muzyki Wojciecha Kilara. 

Wojciech Kilar to jeden z największych twórców związanych z Zespołem „Śląsk”. Na zaproszenie Stanisława Hadyny współpracował ze „Śląskiem” już w latach 60. ubiegłego wieku. Jak sam później podkreślał, bez twórczości Hadyny i epizodu współpracy z Zespołem „Śląsk” nie powstałyby jego największe, inspirowane folklorem dzieła – „Krzesany”, „Orawa” i „Siwa mgła”. Zespół „Śląsk” zawdzięcza z kolei Kilarowi kompozycje i opracowania muzyczne około 30 utworów, wiele z nich do dziś pozostaje w repertuarze i są prawdziwymi przebojami, m.in. „Głęboka studzienka”, „Odwiązała mi się”, „Nie chodź koło róży”, „Kogut”. Dla „Śląska” Kilar opracował także „Suitę rozbarską” i „Suitę żywiecką”, melodie Zagłębia Dąbrowskiego i Ziemi Opolskiej, pieśni Beskidu Żywieckiego, liryczne „Kujawiaki głuszyńskie” czy zabawne „Dwa Michały”. Do dziś w repertuarze prawdziwymi perłami są także „Harnaś i zbójnicy” oraz „Orawa”.

Po raz pierwszy 40 minutowy program oparty wyłącznie na muzyce Wojciecha Kilara pojawił się 
w repertuarze Zespołu na początku lat 70. Autorką koncepcji programu oraz jego choreografem była wówczas Elwira Kamińska. Wcześniej twórczość Kilara wprowadzana była doraźnie do istniejących programów z muzyką innych kompozytorów piszących dla „Śląska”. Dopiero w 2002 roku program przybrał postać osobnego widowiska trwającego 120 minut, w nowej koncepcji scenicznej, ze słynną „Orawą” w choreografii Juraja Kubanki – pierwszym opracowaniem scenicznym tego utworu. Koncert  w Teatrze Wielkim w Warszawie, w kwietniu 2002 roku,  przygotowano na Jubileusz 70-lecia Wojciecha Kilara. 

W 2010 roku bogactwo jego kompozycji zostało utrwalone na płycie pt. „Kilar -  Pieśni i Tańce Górnego Śląska, Zagłębia Dąbrowskiego oraz Górali Beskidu Żywieckiego”, wydanej w ramach fonograficznej serii Złota Kolekcja „Śląska”. W tym samym roku „Śląsk” ponownie przypomniał twórczość kompozytora przygotowując dwuczęściowy program „Kilar” w wykonaniu chóru, baletu i orkiestry. Podczas jego premiery w Teatrze Śląskim w Katowicach kompozytor zaszczycił Zespół swoją obecnością. „Śląsk” wziął także udział w nagraniu albumu wydanego z okazji 80 - rocznicy urodzin Wojciecha Kilara, za co w czerwcu 2013 roku odebrał Platynową Płytę. Po raz kolejny w sposób szczególny Zespół wyeksponował twórczość Wojciecha Kilara w 2014. W ofercie pojawił się wówczas dwuczęściowy program pt. „Kilar, Hadyna – dwa serca jeden Śląsk”, będący kompozycją najpiękniejszych utworów Wojciecha Kilara i Stanisława Hadyny. Planując tę repertuarową nowość Zespół nie zdawał sobie sprawy, że będzie to swoisty hołd dla Kompozytora, który odszedł 29 grudnia 2013 roku.

Wojciech Kilar przez całe życie był obecny w życiu Zespołu. Przez wiele lat zasiadał w Radzie Programowej Zespołu, aż do śmierci pozostając jej członkiem honorowym. Był laureatem prestiżowej nagrody Zespołu za obecność śląskiego ducha w jego twórczości - „Animus Sielesiae” - którą odebrał osobiście w Koszęcinie 1 lipca 2006 roku. 

Realizując koncepcję cyfrowego udostępniania zasobów kultury, Zespół „Śląsk” z wielką radością pragnie przypomnieć publiczności jego największe dzieła, które opracował dla artystów z Koszęcina. „Kilar” w formule online, to barwne i żywiołowe widowisko monograficzne, oparte w całości na muzyce kompozytora. W programie znalazły się tańce w opracowaniach choreograficznych Elwiry Kamińskiej, Hanny Chojnackiej i Juraja Kubanki, wzbogacone pieśniami Górnego Śląska, Zagłębia Dąbrowskiego oraz Górali Beskidu Żywieckiego. Publiczność będzie mogła usłyszeć jeden z największych przebojów „Śląska” - „Głęboką studzienkę”, a także rzadziej wykonywane, m.in. „Koguta”, walczyk „Sowa na gaju siada”, „Deszczyk pada” czy „Koń wodę pije”. Balet zatańczy m.in. dostojnego „Poloneza” do muzyki 
z filmu „Pan Tadeusz”, „Kujawiaki głuszyńskie”, „Polkę szturchaną”, przywoła góralski klimat 
w „Harnasiu i zbójnikach”. Zobaczymy także „Przyśpiewki i tańce Górali Żywieckich”, a w finale słynną „Orawę” - dzieło Wojciecha Kilara z 1986 roku – w widowiskowej choreografii Juraja Kubanki.  
W planach Zespołu Pieśni i Tańca „Śląsk” jest realizacja kolejnych koncertów w formule online, które najbliższych tygodniach będzie można zobaczyć w mediach społecznościowych Zespołu: „W Europie ze Śląskiem”, koncert pieśni patriotycznych ku czci Żołnierzy Wyklętych oraz – bliżej Świąt Wielkiej Nocy - pieśni pasyjnych. Zachęcamy do śledzenia oficjalnego profilu na Facebooku, gdzie będą się pojawiać szczegółowe informacje. (AK)